HEROTÜRK / 2071 TÜRKİYE'MİN KÜLTÜR KUVVETİ: Ekim 2024

*** ANİMASYON Animasyon, hareketli grafikleri yeniden oluşturmak için hızlı bir şekilde (Saniyede 24 kare olmalı. Lakin piyasa azami 18 kareyi tercih ediyor. ) oynatılan statik bir görüntü dizisidir. Tek tek resimleri ya da hareketsiz nesneleri, filmin gösterilmesi sırasında hareket ediyormuş duygusunu verecek biçimde düzenleme ve filme aktarma işidir. Animasyon, özellikle çocuk dünyamızın deneyimlediği ilk ekran eğlencesidir. Gençler için artık gelecek planlamasında meslek olarakda yer alan önemli sektörel ve endüstriyel bir konudur. Eğitim, kültür, sanat konularıyla birlikte emperyal amaçlar içinde kullanılmaktadır. Markalaşma da önemli fonksiyonlara sahiptir. Animasyon; multimedya, oyun ürünlerine entegre edilmiş fotoğraf dizilerinin tasarlanması, çizilmesi, yerleşimlerinin yapılması ve hazırlanması sürecine denir. Animasyon, hareket yanılsaması yaratmak için durağan görüntülerin kullanılmasını ve yönetilmesini içermektedir. Modern eğlence endüstrisi yani sinema ve televizyon animasyon, grafik ve multimedya alanındaki gelişmeler sayesinde yeni zirveler kazanmıştır. Televizyon reklamları, çizgi film dizileri, sunum ve model tasarımları hepsi animasyon ve multimedya tekniklerini kullanmaktadır. Bu çizilmiş, boyanmış veya bilgisayar tarafından oluşturulan görüntülerden yumuşak hareket görünümü oluşturmak için kare hızı veya her saniye görüntülenen ardışık görüntülerin sayısı dikkate alınır. Hareketli karakterler genellikle "ikişer ikişer" çekilir; bu iki kare için bir görüntünün gösterildiği ve toplamda saniyede 12 çizim olduğu anlamına gelir. Saniyede 12 kare harekete izin verir ancak dalgalı görünebilir. Filmde, düzgün hareket için genellikle saniyede 24 karelik bir kare hızı kullanılır. Animasyonun tarihi antik dünyaya kadar uzanmaktadır. Eski Yunanlıların çanak çömleklerinden 17. yüzyılın oküler oyuncaklarından, 21. yüzyılın bilgisayar tarafından oluşturulan (CGI) görüntülerine dek animasyon günümüzde gördüğünüz teknolojik başarıya dönüşerek birçok biçimde var olmuş ve devam etmiştir. Özellikle Disney animasyonlu klasiklerle yakın tarihin belirlenmesinde önemli bir misyon üstlenmiştir. Geliştirilen ilk biçimi, görüntülerin elle çizildiği veya selüloit tabakalara boyandığı ve fotoğraflanarak filme aktarıldığı 2 boyutlu görüntülerden oluşuyordu. Zamanla, 3 boyutlu CGI (bilgisayarda oluşturulan görüntüler) haline geldi. Günümüzde ise hem 2D hem de 3D animasyonların çoğu sanal ortamlarda oluşturulmaktadır. Hâlâ kare kare yakalanan tek animasyon biçimi olan stop motion animasyonu (kağıt kesikler ve kuklalar) bile post prodüksiyon aşamasında bazı CGI veya VFX (özel efektler) unsurlarını kullanmaktadır. Animasyon önemlidir, çünkü hem küçük çocukların hem de yetişkinlerin anlayabileceği benzersiz, algılanması kolay bir şekilde hikayeler anlatabilmenizi, duygu ve fikirleri iletebilmemizi sağlamaktadır. Animasyon, dünyanın her yerinden insanları bazen yazı ve canlı aksiyon filmlerinin yapamayacağı şekilde birbirine bağlamaya yardımcı olmuştur. Gerçekçilik ve sanatın harmanlanmasıyla inandırıcı bir dünya yaratılmaktadır. Animasyonun farklı türleri bulunmaktadır. 1. 2D Animasyon: 2D animasyon, animasyonun en eski türüdür. İki boyutlu hareketli resimler ile oluşturulur. Adobe Photoshop ve Adobe Flash gibi programlar kullanılarak oluşturulur. 2. 3D Animasyon: 3D animasyon, birkaç farklı kamera pozisyonundan oluşan, üç boyutlu hareketli görüntüler oluşturmak için kullanılan bir animasyon türüdür. Autodesk Maya ve 3D Studio Max gibi programları kullanılarak oluşturulur. 3. Stop Motion Animasyon: Stop Motion animasyon, hareketli görüntüler oluşturmak için kullanılan animasyon türüdür. Farklı şekiller veya nesneler kullanılarak oluşturulur. 4. Hayalet Animasyon: Hayalet animasyon, birçok kameradan oluşan hareketli görüntüler oluşturmak için kullanılan bir animasyon türüdür. Kullanılan kameralar, çekimleri kaydeden bir bilgisayar veya bir cihaz aracılığıyla kontrol edilir. 5. Çoklu Animasyon: Çoklu animasyon, birbiriyle bağlantılı çoklu hareketli görüntüler oluşturmak için kullanılan animasyon türüdür. Adobe After Effects ve Adobe Animate gibi programlar kullanılarak oluşturulur. Animasyon, görsel sanatların ve teknolojinin birleşmesi sayesinde eğlence endüstrisinde önemli bir rol oynamaktadır. Çeşitli faydalarıyla dikkat çeken animasyon, günümüzde eğitimden iş hayatına, televizyondan sinemaya kadar pek çok alanda başarılı bir şekilde kullanılmaktadır. 2D ANİMASYON Genel olarak ‘geleneksel’ olarak 2D animasyon, hareket yanılsaması yaratmak için statik görüntülerin art arda bir araya getirilmesidir. Türünün ilk günlerinde, bu görüntüler elle çizilmiş veya kare kare boyanmış ve ardından film üzerine fotoğraflanmıştır. Günümüzde CGI’nin evrimiyle birlikte 2D, Toon Boom Harmony ve Adobe After Effects gibi programların endüstri standardı olmasıyla, yazılım kullanılarak eskiden olduğundan çok daha kısa sürede oluşturulmaktadır. 2D’nin bir başka özelliği de görünüşüdür. Adından da anlaşılacağı gibi, görüntüler 2 boyutta ifade edilir (Yükseklik ve genişlik olarak). Ortamlar ve karakterler düz görünür, alan derinlikleri yoktur ve düz bir düzlemde bulunurlar. South Park veya Rick and Morty gibi dizileri düşünebilirsiniz. Bununla birlikte Aslan Kral, Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler ve Fantasia gibi klasik filmlerin tümü 2D olarak oluşturulmuştur. Oluşturulması daha az karmaşık olduğu için 2D formatın üretimi daha hızlıdır ve bu nedenle çevrimiçi olarak, e-postalarda, sunumlarda, reklamlarda ve logolarda vb. Ticari kullanım alanları için tercih edilir. Daha küçük dosyalar olarak kolayca dışa aktarılabilir ve ticari iletişim sağlayabilir. 2D Animasyon Nasıl yapılır? 2D animasyon, iki boyutlu bir alanda hareket oluşturma sanatıdır. Buna karakterler, yaratıklar, FX ve arka planlar da dahildir. Bu hareketler tek tek çizimlerin zaman içinde sıralanması ile oluşturulur. Bir saniye genellikle 24 kareye bölünür. Animasyon stiline bağlı olarak, animasyonun bir saniyesinde en fazla 24 (24 Fps) ve en az iki çizim olabilir. Konvansiyonel olarak animasyon “2’s” üzerinde yapılır, yani her 2 çerçevede bir çizim vardır (12 Fps (frame per second)). Bu, sanatçıların süreden / maliyetten tasarruf etmesini sağlar ve 2D animasyona benzersiz bir görünüm kazandırır. Bu işlem geleneksel animasyon olarak adlandırılırken, 2D Animasyon üretimi, kalem ve kağıt kullanarak elle çizilmiş işlemlerden Toon Boom, Synfig Studio, CrazyTalk Animator, Digicel FilipBook ve Anime Studio gibi bilgisayar yazılımlarını kullanarak dijital tekniklerin uygulanmasına dönüşmüştür. Günümüzde 2D Animasyon Günümüzde 2D animasyon ile harika hikaye anlatı türleri ortaya çıkmıştır 2D animasyon yapma günümüzde, büyük bir geri dönüş yapan popüler ve çok yönlü bir araçtır. TV şovlarında, video oyunlarında, uzun metrajlı filmlerde, Youtube videolarında, reklamlarda, mobil uygulamalarda ve web sitelerinde yaygın olarak görülebilir. 2D’nin popüler modern örnekleri arasında Rick, Morty TV şovları ve Snapchat gibi sosyal medya platformları sayılabilir. Ayrıca anlık 1-3 dakikalık bölümlerle 2D animasyon serileri de piyasaya sürülmektedir. Hatta Cuphead gibi 2D platform video oyunlarında da son zamanlarda bir artış olmuştur. Eğlenceli ve ilgi çekici içerik oluşturabilen 2D animatörlere olan talep son on yılda önemli ölçüde arttı. Hareketli grafikleri seven, orijinal ve çekici içerikler oluşturma konusunda becerikli, yetenekli ve hevesli sanatçılara piyasada her zaman ihtiyaç vardır. 2D İçeriği 2D animatörler, karakterleri, nesneleri ve arka planları iki boyutlu bir ortamda hareket ettirerek hikayeler veya mesajlar iletirler. Çizimin yanı sıra, mükemmel hikaye anlatıcıları da olmalıdırlar. Ayrıca karakterleri izleyicileri ilgilendirecek şekilde taşıyarak bir hikayeyi veya mesajı net bir şekilde iletmekten sorumludurlar., Çalışmaların çoğu mevcut zamanda bilgisayarda yapılırken, geleneksel elle çizme teknikleri hakkında temelde olsa bilgi sahibi olmaları gerekir. İlave sorumluluklar şunları içerebilir: • Eskiz tasarımları • Karakter tasarımı • Görsel senaryo taslakları geliştirme • Özel efektler oluşturma • Animasyon sahneleri • Arka plan geçişleri Bu aslında, üç bölüme ayrılan bir süreçtir. Bunlar : Yapım öncesi, yapım ve yapım sonrasıdır. Aynı oyun nasıl yapılır ve tüm oyun sürecinde anlatıldığı gibi. Bu süreçleri kısaca açıklarsak; Yapım öncesi bir projenin başlangıç aşamasıdır ve ekip, hikaye ve karakter gelişimi, senaryo yazma, diyalog kaydetme, arka plan düzeni ve karakter yaratılması üzerinde çalışır. Yapım aşamasında, 2D animatörler karakter ve nesneleri hareket ettirerek onları hayata geçirir. Karakterler daha sonra renklendirilir ve işlenir ve uygun arka planları üzerinde birleştirilir. Yapım sonrası aşaması , projenin güzel görünmesini ve sorunsuz bir şekilde akmasını sağlamak için ses eklemenin ve düzenlemelerin yapıldığı son aşamalardır ve projeye son hali verilir. Ön Prodüksiyon Öncelikli olarak sanat ve teknik olarak iki ayrı katogorik çalışma nihayetinde çizgi filmin ortaya çıkmasının asli unsurlarıdır. Ön prodüksiyon, animasyon oluşturmanın ilk aşamasıdır. Bu aşamada, animasyon ekibi hikayeyi geliştirir ve animasyon senaryosunu yazar, karakterleri tasarlar, görsel senaryo taslağını yaratır, renk paletlerini seçer, arka planlarını hazırlar ve sesleri kaydeder. Bu, asıl süreç için hazırlık aşamasıdır ve bu yüzden gerektiği gibi yerine getirilmelidir. İyi yazılmış bir senaryonun, tüm görsel aksiyonları ve hikayeyi içermesi gerekir. Görsel senaryo taslağı, senaryoya göre oluşturulur yani aksiyonların ve olayların hangi sırayı takip edeceğini görsel olarak ortaya koyar. Bir sonraki adım karakterleri oluşturmak, arka planları özetlemek ve animasyonun diğer görsel öğelerini hazırlamaktır. Basit eskizlerden başlar ve ayrıntılı tasarımlara ve görüntülere dönüşür. Ardından, çeşitli nesnelerin renkleri ve ışıklandırma dahil olmak üzere animasyonun renk paletlerine karar verme zamanı gelir. Tüm animasyonların bir diğer önemli parçası, farklı aksiyonların hayata geçirildiği ve karakterlerin eylemlerini sergiledikleri arka planlardır. Ön prodüksiyon sürecinde, başlıca arka plan görünümleri, görsel senaryo taslağına göre çizilir. Hazırlanan çizimler, prodüksiyon sürecinde renklendirilecektir. Prodüksiyon Prodüksiyon, hazırlanan tüm malzemelerin bir araya getirilerek sahnelerin oluşturulduğu ve animasyonların yaratıldığı süreçtir. Bu süreçte; arka planlar renklendirilir, sahneler ve karakter aktiviteleri tek tek oluşturulur, animasyon taslakları hazırlanır, animasyonun kopyası çıkarılır (tracing), hareketi göstermek için çizimler arasında hareketi gösteren kareler eklenir (inbetweening), bilgisayar yazılımı yardımıyla çizimler renklendirilir ve boyanır, birleştirme ve dışa aktarma işlemleri yapılır. Animasyon sanatçıları, her şeyi bir araya getirmek için, her bir sahnenin nasıl yapılacağını gösteren talimatları içeren bir pozlama sayfası kullanırlar. Pozlama sayfası 5 bölüme ayrılır: • Aksiyonlar ve zamanlama • Diyaloglar ve müzik • Animasyon katmanları • Arka planlar • Bakış açısı Animasyon taslağı oluşturulduğunda, bunun temizlenmesi ve parlatılması gerekir. Bu sürece ‘tracing’ adı verilir ve iki şekilde yapılabilir: yeni bir katman üzerinde ya da doğrudan aynı katman üzerinde fakat farklı renklerle. Inbetweening denilen ara doldurma işlemi, iki kare arasına ekstra çizimler ekleyerek daha kesintisiz bir animasyon elde etmek için yapılır. Örneğin, zıplayan bir top sahnesi yapmak istediğinizde, topun zirvede olduğu kare ile yere çarptığı kare arasında geçiş kareleri çizmeniz gerekir. Karelerin tamamı hazır olduğunda, eğer zaten dijital olarak çizilmemişlerse, taranarak bilgisayara aktarılırlar. Ardından, tüm görsel unsurların pozlama sayfasına göre birleştirilmesine sıra gelir. Birleştirme işlemi sırasında, uzmanlar arka planlar, çerçeveler, sesler ve gereken diğer efektleri ekler. Bu genellikle, farklı animasyon yazılımları ile gerçekleştirilir. Bİrleştirme işlemi tamamlandığında, animasyon sahneleri video ya da film olarak render edilir. Post-Prodüksiyon Post-prodüksiyon, 2D animasyonlarda son düzenleme sürecidir. Bu aşamada, animasyon farklı ses efektleri ve kayıtlarla geliştirilir ve animasyonun duyular üzerindeki etkisi artırılmaya çalışılır. Son hali de hazır olduğunda farklı formatlarda render edilir ve dışa aktarılır. 2D animasyonlara yeni başlayan herkese, oluşturma sürecindeki bu temel unsurları bilmelidir. Ancak ileri düzeyde bir animasyon sanatçısı olabilmek için animasyon oluşturma teknikleri ve taktikleri konusunda daha fazla şey bilmeniz gerekir. 2D Animasyon stüdyosu eleman dağılımı Başta SANAT ve TEKNİK başlıklarında iki ayrı grubun ortak çalışmasıyla eser üretilir. • Animatör (Uç ressam) • Animasyon Süpervizörü • Animasyon Yönetmeni • Karakter Tasarımcısı • Storyboard Sanatçısı • İnbetwener (Ara Ressam) • Grafik tasarımcı • Layout (Hareket tasarımcısı) • Backgraund Artist • Oyun Tasarımcısı • Cleanup- Boya • Compozer • Kurgu-Montaj • Seslendirme-Efekt-Müzik • Render 2D sanatçıları istedikleri takdirde 3D’ye geçiş yapabilirler. 2D Animasyon için program bilgisi 2D Animasyon için tercih edilen temel programlar Toon Boom yada After Effects olabilir. Aralarından seçim yapabileceğiniz bir dizi yazılım mevcuttur. Büyük stüdyoların kullandığı endüstri standardı haline dönüşmüş yazılımları tercih edilmelidir. Örneğin bazı 2D animasyon okulları, genellikle Toon Boom Harmony kullanmayı öğretir. Düzenlemenin yanı sıra, bu programla her şeyi yapabilirsiniz. Taslak animasyonlar, renklendirme, efektler gibi. Mesela Havadaki kıvılcımları canlandırabilir ve sonra parlamasını sağlayabilirsiniz. Birçok şirket Toon Boom Harmony kullanıyor, bu da onu endüstri lideri haline getiriyor. Profesyoneller tarafından yaygın olarak kullanılan yazılımlar şunları içerir: • Toon Boom Harmony • Toon Boom Storyboard Pro • Adobe After Effects • Adobe Photoshop • Flash • Encore • Pencil 2D • Synfig Studio • Creatoon • Blender v.b. 2D Animasyonun Geleceği Gelecekte 2D animasyon TV ve filmlerde önemli bir role sahip olacak gibi görünüyor 3D hiçbir yere gitmiyor ancak 2D’yi tercih edenler daha fazla. Son Emmy ödüllerinin Rick ve Morty ve Mary Poppins Returns’e gitmesi , 2D nin hala önemli olduğu anlamına geliyor. Sanatçılar sürekli sınırları zorluyor, yeni stiller ve efektlerle denemeler yapıyor ve izleyiciler buna olumlu yanıt veriyor. Sektör büyümeye devam ettikçe, yetenekli sanatçılara olan ihtiyaç da artıyor. 2D Animasyonla İlgili İpuçları ve Püf Noktaları İster 2D ister diğer animasyonlarda temel hedef, daha gerçekçi ve etkileyici bir sonuç elde etmektir. Ama bu cansız çizimleri gerçek ve canlı gibi gösterecek olan şey nedir? Başarılı animasyonlar için 12 prensip söz konusudur. 1. Bastırın ve esnetin – Karakterlerinize, hareket ettikçe hacimli görünen özellikler ekleyin 2. Tahminlere izin verin – İzleyicinin, biraz sonra olacak önemli aksiyonu önceden tahmin etmesine izin verin 3. Aşamalandırma– Her poz ya da aksiyon için, karakterlerinizin niyetini açıkça ortaya koyun 4. Doğrudan hareket kazandırma ve poz poz ilerleme – Animasyon oluşturmak için kullanılan tekniklerden birini seçin: temel pozları çizin ve ardından geçiş pozlarını ekleyin ya da her bir sahneyi birbirini ardınca oluşturun 5. Hareketi sonuna kadar yapmak ve birbiri üzerine binen hareketler – Karakterlerin hareketlerine dikkat edin; bazı kısımlar diğerlerinden daha hızlı hareket eder ve karakter durduğunda vücudun bazı parçaları harekete devam eder. 6. Yavaş giriş ve yavaş çıkış – Hareketlerin daha gerçekçi olması için, hareketin başı ve sonuna daha fazla kare, ortasına ise daha az kare çizin. 7. Kavis – Karakterlerin aksiyonlarına hafif dairesel hareketler ekleyin 8. İkincil hareket – Ana hareketi vurgulamak için ikinci hareketler kullanarak harekete canlılık kazandırın 9. Zamanlama– Sahnelerin zamanlamasını, hızlandırarak ya da yavaşlatarak ayarlayın 10. Abartma – Hareketlerde abartılar kullanmak da bazı noktaları ve fikirlerin vurgulanmasına yardımcı olur 11. Hacimli çizim – Karakterler iki boyutlu ortamda çizilmiş olsalar da belirli ağırlıkları ve hacimleri varmış gibi görünmek zorundadırlar 12. Çekicilik – Cazip karakterler çizdiğinizden emin olun, izleyiciler bu sayede onları izlemek isteyecektir. Bu klasik prensipleri takip ettiğinizde, bir klasik anlatım olan 2D animasyon izleyici üzerinde beklenen etkiyi oluşturacaktır. Her zaman hatırlamanız gereken en önemli püf noktalarından biri şu: animasyonun tüm detaylarını planlayın. Tüm sahneleri ve hareketleri nasıl sunmak istediğinizi kafanızda canlandırın; hangi kısımların vurgulanacağına karar verin, ana ve ikincil hareketleri tanımlayın, her bir karakteri geliştirin ve bunları yaparken de not almayı unutmayın. Duyguların mimik ve jestlerle nasıl aktarılacağını öğrenin. Gerçekçi animasyonlar için bu konuda detaylı gözlem ve çalışmalar yapmanız gerekir. Abartmaktan korkmayın ve ekstra yoğunluk ekleyin. Gerçekçi hareketler yaratma ve karakterler arasında ilişki kurma becerisini kazandığınızdan emin olmak için elde ettiğiniz görüntüyü sessiz olarak izlemeyi deneyin. Evet, yanlış duymadınız. Karakterlerin birbiri arasındaki iletişimlerini, hareketlerini, duygularını nasıl gösterdiklerini izleyin. Sizce yeterince gerçekçi mi? Temizleme aşaması, 2D animasyon sürecinin en önemli aşamalarından biri olarak görülür. Yukarıdaki bölümde, temizleme ya da tracing aşaması için iki farklı yoldan bahsetmiştik. Bu işlem sırasında yeterince dikkatli davranmazsanız, bazı önemli detayları atlayabilirsiniz. Sonuç olarak, hangi yolu seçerseniz seçin, yani ister yeni katman üzerinde ister aynı katman üzerinde çalışın, orijinal fikir ve konseptlerin kaybolmadığından emin olun. Son olarak, sahnelerinizin genel görünümüne dikkat edin. Bazı önemsiz detaylar gözünüzden kaçmış olabilir ancak animasyonunuzun önemli kısımlarını vurgulamalı ve izleyicilerin dikkatini bunlar üzerinde yoğunlaştırmalısınız. 3D ANİMASYON Üç boyutlu animasyon 1970’lerde akademik deneyler olarak başladı ve ilk 3D özelliği olan Toy Story’nin piyasaya sürülmesiyle 1995 yılına kadar ana akım haline gelmedi. Yapay zekanın kullanım alanının çokluğu ile de günümüzde zirveye ulaştı. Adından da anlaşılacağı gibi karakterler ve ortamlar 3 boyutta ifade edilir (yükseklik, genişlik ve derinlik). Bu tür, sanal gerçeklik, oyun, ve film alanlarında kendisini kanıtlamıştır. Doğası gereği 3D, animasyon türünün en ileri noktasındadır ve sektöre yeni bir soluk getirmiştir. Animasyonun evrensel çekiciliği, yeni nesiller içinde uzun ömürlü bir kariyer seçeneği garanti eder. Herhangi birine en sevdiği çizgi filmleri veya özellikleri sorduğunuzda, her zaman çocukluktan itibaren sevilen hikayelerin duygusal bir tepkisini uyandıracaktır. Bilgisayar animasyonları, yine bilgisayarda oluşturulmuş imajların akışının özel tasarlanmış programlar ile birleştirilmesiyle oluşturulur. Güncel örnek vermemiz gerekirse, fotoğraf makinası ile kare kare çektiğiniz fotoğrafların birleştirilmesi ile videoların oluşturulması tekniğidir. Bu kareler fotoğraf, el çizim, 2d/3d bilgisayarlar tarafından oluşturulabilir. Gününüzde 3 boyutlu ve 2 boyutlu bir çok animasyon filmi bu araçtan yararlanır. Bilgisayarlı animasyon tekniği sanılanın aksine yeni bir teknik değildir. Aslında Stop-Motion ve Klasik animasyon tekniklerinin birlikte kullanılması sonucu elde edilmiştir. En öne çıkan avantajı ise diğer tekniklere oranla daha müdahale edilebilir olmasıdır. En basit şekliyle 3D animasyon, dijital ortamda üç boyutlu hareketli görüntüler oluşturma işlemidir. Bir 3D yazılım içindeki 3D modeller, gerçek hareket eden nesneler gibi görünmeleri için dikkatlice manipüle edilir. 3D animasyon, TV şovlarında, filmlerde ve oyunlarda karakterlere, araçlara, aksesuarlara ve daha fazlasına hayat vermek için hareketi kullanma sanatıdır da diyebiliriz. Tıpkı geleneksel animasyonda olduğu gibi, 3D animasyonun amacı, görüntüler aslında hareket ediyormuş gibi ekranda görünmesini sağlamaktır, ancak aslında bunlar çok hızlı bir dizide gösterilen bir dizi ardışık görüntüdür. Aynı prensip 2D animasyon veya Stop Motion animasyonunda da kullanılır. 3D animasyon süreci karmaşıktır ve film yapım aşamalarını yansıtan bir dizi aşama içerir. Genel olarak üretim öncesi aşaması, üretim aşaması ve üretim sonrası aşaması olmak üzere 3 ana gruba ayrılır. Genel olarak bu ana gruplar, aşağıda ki adımlardan oluşur. 3D Animasyonun Aşamaları: 1. Konsept Tasarımı ve Senaryo 2. Storyboard (Öykü Taslağı) 3. 3D modelleme 4. Malzeme ve Doku Kaplama 5. Rigging & Skinning 6. Animasyon Oluşturma 7. Aydınlatma 8. Kamera Açıları ve Teknikleri 9. Rendering 10. Kompozisyon ve VFX 11. Müzik ve Foley 12. Düzenleme (Editing) 13. Nihai çıktı 1.Aşama: Konsept Tasarımı ve Senaryo Konsept aşaması, animasyonun orijinal fikri veya hikayesidir. Pixar gibi şirketler, herhangi bir taslak daha elle çizilmeden önce senaryoyu oluşturmak için iki yıla kadar zaman harcayabilirler. Prodüksiyona başlamadan önce hikayeyi mükemmelleştirmek başarılarının sırrıdır. Canlı aksiyon film yapımından farklı olarak, animasyon sürecinde anlatıda yapılan herhangi bir eksiklik yada değişiklik bütçeyi alt üst edebilir ve projeyi kaosa sürükleyebilir. Senaryonuz yok ise filminizde yok demektir. Giriş, gelişme ve sonuç bölümleri tamamlanmış bir senaryo tüm animasyon türlerinin ilk aşamasını oluşturmaktadır. Senaryo kısa bir animasyon filmi için bile 1-2 sayfa olabileceği gibi 50 – 60 sayfa bilgiyi içinde barındırabilir. Bu yapmak istediğiniz filmin konusuna göre değişebilmektedir. Senaryo filmi kafanızın içerisinden çıkarıp kağıt kaleme dökmenize ve burada müdahalelerde bulunmanıza yardımcı olur. Senaryo oluşturma süreci başlı başına ayrı bir konudur. Tüm animasyon süreçlerinde olduğu gibi 3d animasyonda da ikinci önemli süreç planlamadır. Planlama da beceri, zaman, bütçe vb. gibi değişkenlere göre kullanacağınız ve yapmak istediğiniz her şeyin bir özetini oluşturursunuz. Senaryoya göre kaç karakter var, bu karakterler birbirleri ile etkileşimde bulunacaklar mı, animasyonun geçtiği mekanlar, müzik, ses efektleri vb. bilgiler eşliğinde kullanacağınız programlardan, beraber çalışacağınız kişilere kadar her şeyi bu aşamada belirlersiniz. Planlama animasyonuz için üstünde en çok durulması gereken aşamadır. Doğru planlama ile çok karmaşık işlerin üstesinden gelebilirsiniz. 2.Aşama: StoryBoard (Öykü Taslağı) Senaryo tamamlandıktan sonra, bir storyboard aracılığıyla hikaye görselleştirilir. StoryBoard; dijital hikayenizi iki boyutlu olarak sergileyen bir dizi illüstrasyondur. Her sahne, karakter aksiyonu, çekim seçimi, aksiyon dizisi ve sinematik yönü gösteren taslakları bu bölümde hazırlanır ve çizilir. Bu, üretim sürecini yönlendiren önemli bir plandır. Bir 3D animasyon üretim hattında yer alan bu adımda, fikirlerin kavramsallaştırılması ve bu fikirleri görsel forma dönüştüren storyboard’ların oluşturulması yer alır. Planlamanın bir alt maddesi gibi görünse de story board oluşturma projenin büyüklüğüne göre kendi başına bir madde olarak değerlendirilir. Burada senaryoya göre planladığımız animasyonun karelerinin tanımlamasıdır. Diğer etkenleri göz önüne şimdilik almayız. Story board oluşturma, elinizde ki senaryoya göre kafanızda ki görüntülerin kalem ile kağıda aktarılmasıdır. Sahneleriniz bu yazılar ve çizimlerde oluşmaya başlar. Karakterlerinizde göstermek istediğiniz duygular, sahneye göre kamera açıları, karakterin ve objelerin sahnedeki yerleri gibi sahnede olması gereken her şeye karar verirsiniz. Senaryosu, planlaması ve story board’u tamamlanmış bir proje büyük bir ihtimalle tamamlanacaktır. Büyük animasyon firmaları story boardları oldukça detaylıdır ve genellikle amatör seslendirmede çalışmalara yol göstermesi için kullanılır. 3.Aşama: 3D Modelleme 3D Modelleme, tüm öğelerinin matematiksel temsili yoluyla nesnelerin ve karakterlerin oluşturulmasıdır. Küpler, küreler veya düzlemler gibi ilkel şekillerin ilkel bileşimleri, bir ağ oluşturmak için köşeler (sanal uzaydaki noktalar) kullanılarak oluşturulur. Bu noktalar bir 3D ızgaraya eşlenir ve 3 boyutlu nesnelere dönüştürülür. Storyboard’lar ekip tarafından onaylandıktan sonra, sahne, ortam ve karakterleri oluşturma görevi başlar. Bu aşamaya “modelleme” denir. Bu aşamada StoryBoard’da bulunan tüm hikayede ki varlıklar, 3D model olarak oluşturulur. Bu aşamada Zbrush, Maya, 3dsmax gibi 3d modelleme programları kullanılır. Senaryonuz hazır, karakter sketchleriniz hazır, planlamanızı yaptınız ve şimdi bilgisayar üzerinde yaptıklarınızı oluşturma aşamasına geldiniz. Modelleme süreci 3d animasyon için detay derecenize göre değişken bir yapıya sahiptir. Karakterleriniz ve animasyonun gerçekleşeceği mekanların modellemesi, modellenen 3d objelerin renk ve dokulara göre giydirilmesi gibi detayları bu bölümde çözüme kavuşturmalısınız. Bu bölümde kullabilecek paralı parasız bir çok program bulunmaktadır. 4. Aşama: Malzeme ve Doku Kaplama 3D nesne oluşturulduktan sonra, varlıklar olması gereken malzemeler ve dokular ile kaplanır. Bu, bir karakter için cilt, giysi veya saç olabilir; bir araba veya makine için metal kaplama; bir ev veya bina için tuğla; bir hayvan için kürk, vb. materyallerdir. Stüdyo ortamında doku sanatçılarından oluşan ekipler sürecin bu aşamasında çalışırlar. Bu bölümde doku sanatçıları kullanılan 3D Modelleme programları dışında Substance Painter, Marvelous Designer gibi programlardan faydalanabilirler. Animasyon filminizde insan, hayvan ya da bitkilere benzeyen karakterlere ek olarak; araba, uçak gibi hareket eden objeler veya karaktere büründürülmüş nesneler olabilir.Misal, Cars animasyon filminde karakterler “araba” formundadır. Disney’in güzel ve çirkin hikayesinde yardımcı karakter “Şamdan” formundadır. Animasyon planlama sürecinde bu karakterlerinde düşünülüp farklı ihtiyaçlarına göre kemiklendirilmesi yapılmalıdır. 5.Aşama: Rigging & Skinning Rigging, animasyonunuzun kaslı iskelet temelini oluşturur. Karakter donanımları, nesnenin inandırıcı bir şekilde hareket etmesini sağlayacak eklemler ve iskelet sisteminin oluşması anlamına gelir. Riggers Sanatçısı, iskeletleri bu aşamada oluşturur. 3D animasyon sürecinin en yıldırıcı ve sorunlu teknik süreci rigging ve skining denilen süreçlerdir. Ne kadar fazla detay o kadar muhtemel problem demektir. Son zamanlarda bu süreci sanatçılar için kolaylaştıran programlar çıkmasına rağmen script bilgisi olan uzmanlara ihtiyaç duyulur. Kemiklendirme yani rigging denilen süreç karakteri anime edebilmek için gereken kontroller bütünüdür. Bu karakter bir insan olabileceği gibi, böcek, yaratık, araba, uçakta olabilir. Animasyon sürecinin zorluğundan dolayı bu süreçte işi kolaylaştıracak tüm yöntemleri kullanılmalıdır. Mevcut Catrig, Biped, gibi iç programlar kısıtlı imkanlar sunarken manual olarak yapılmış ihtiyaca yönelik kemiklendirmeler daha başarılı sonuç almayı sağlar. Eğer bir canlı karakter üzerinde çalışılıyorsa ağız, göz gibi etkileşimler için ayrıca bir yüz riglemesine girilmelidir. Rigleme ile sıkıntılarınız bitmiyor, iskelet oluşturduktan sonra birde bunu ete büründürmek var ya, işte buda saç baş yoldurabilir. Skining / Ete Büründürme kısacası rigleme ile oluşturduğunuz kontrollerinin karakterinizde ki polygonlar ile eşleştirilmesidir. Kemikleme sürecinde oluşturulan tüm kontroller bu süreçte karakteriniz ile birlikte anatomik yada mekanik yapı bozulmadan senkronize olarak hareket etmelidir. Karakterinizin polygon sayısı, vertex sayısı, anatomik doğruluğu vb. bir çok etmen bu sürecin süresini ve animasyonda ki kaliteyi belirleyecektir. Kemiğe ve ete büründürülen karakterinizin program içi kontrollerini de atadıktan sonra bir sonraki aşamaya geçebilirsiniz. 6.Aşama: Animasyon Oluşturma-Ön seslendirme Artık 3D karakterinizi ve çevre varlıklarınızı sıfırdan oluşturduğunuza göre, onları canlandırabilirsiniz. Burası, senaryoyu gerçekleştirmek için tam film şeridinin canlandırıldığı yerdir. Genelde bu süreç için animasyon alanında bir endüstri standardı haline gelen Autodesk Maya kullanılır. Planlama yaparken hatırlarsanız sesli story board’tan bahsetmiştik. İşte planlama aşamasında amatör olarak sesli story board çalışması yaptıysanız görece olarak bu aşamada daha rahat geçireceksiniz. Genel olarak seslendirme animasyon sürecinden sonrada eklenebilir fakat konuşan bir nesne veya canlı aktörünüz var ise senaryoda hazırladığınız scriptlere göre sesleri almanızda fayda vardır. Çünkü animasyon sürecinde yüz mimiklerini karakterinize ekleyeceksiniz. Bir karakteri ve objeyi anime etmek yani hareketlendirmek uzun bir gözlem ve özveri gerektirir. Bu süreçte planını yaptığınız animasyon filminize hayat verdiğiniz aşamadır. 3D animasyon’da bu süreci diğer animasyon türlerine göre daha hızlı tamamlayabilirsiniz. Bir çok paket program otomatik hareket listesi, yürüme, koşma gibi temel kavramları hazır olarak sunmaktadır. 7.Aşama: Aydınlatma Aydınlatma, 3D Dünyasında, gerçek hayatta olduğu kadar önemlidir. Aydınlatma (dokular, kamera açısı vb. ile birlikte) bir sahnenin canlanma potansiyeline sahip olduğu yerdir. Yanlış kullanıldığında ışık bir sahneyi bozabilir, nesnelerin sert veya düz görünmesine neden olabilir ve tüm zor işleri yok edebilir. Ancak ustalıkla uygulanan aydınlatma, bir sahneyi inandırıcı hale getirebilir veya amaç gerçekçilikse (malzemeler ve dokuyla birlikte), gerçek hayattan neredeyse ayırt edilemez bir sahne yaratılabilir. 3D’de ışıklar, gerçek dünyada olduğu gibi gerçekte var olmazlar. 3D’deki ışıklar, aydınlatmanın gerçek hayatta nasıl çalıştığını simüle etmek için tasarlanmış nesnelerdir, ancak istediğiniz sonuçları elde etmek için yalnızca ışıklara değil, malzemelere de bir dizi ayar uygulamanız gerekir. 8.Aşama: Kamera Açıları ve Teknikleri İyi kamera açıları ve teknikleri, iyi bir sinematografi ile kötü olanlar arasındaki farkı yaratır. 3D’de, gerçek dünyanın aksine, fiziksel sınırlamalar yoktur. Kameranın sizi bir insan vücudunun kan damarlarında bir yolculuğa çıkardığı bir sahne oluşturabilir veya sahnelerinizde gökyüzündeki göz olmak için, imkansız perspektifler oluşturmak, yakınlaştırmak ve kaydırmak için kullanılabilir. İlk olarak, 3D kameralar ile gerçek hayattaki kameralar arasındaki bazı farklılıklara bakmakta fayda var. 3D’de gerçek hayattan farklı olarak lense, odaklama kontrollerine, filme, diyaframa vs. ihtiyaç yoktur. Tüm bu fonksiyonlar yazılım üzerinden kontrol edilir. 3D’de, bir veya daha fazla kamera oluşturabilir, bunları 3D alanda tam olarak istediğiniz gibi konumlandırabilir ve odak uzaklığını, alan derinliğini taklit etmek için ilgili yazılım ayarlarını kullanabilirsiniz. Ayrıca yazılım kameralarında boyut veya ağırlık kısıtlaması yoktur. Bir kamerayı herhangi bir yere ve hatta en küçük nesnelerin içine taşıyabilirsiniz. Ayrıca, alan derinliğini değiştirirken bir sahneye yakınlaştırma gibi birkaç işlemin aynı anda gerçekleşmesi için kameraları canlandırabilirsiniz. 3D olarak bir kamera oluşturduğunuzda, bir görünüm seçip o görünüme kameraya atayabilirsiniz, yani sahneyi kameranın perspektifinden görebilirsiniz. 9.Aşama: Rendering Rendering, bir grafik işleme birimi (GPU) veya bir CPU aracılığıyla sahnelerinizin gerçek zamanlı görüntülerinin oluşması için yapılan işlemdir. Bu, temelde tam bir animasyon dizisi çıkaracak olan yazılıma oluşturma denklemini girerek yapılır. Bu işlem sırasında ışık, gölgeleme, doku eşleme, gölgeler, yansıma, yarı saydamlık, alan derinliği, hareket bulanıklığı vb. unsurlar animasyonunuz ile birleştirilerek tüm filmin kare kare ortaya çıktığı bölümdür. Bir görüntüyü işlemek, tipik olarak 3D üretim hattındaki son adımdır (ancak genel üretim hattındaki son adım değildir) ve belki de en önemli kısımdır. Model oluşturmaya ve onları canlandırmaya daha fazla odaklanan yeni başlayanlar tarafından genellikle gözden kaçırılan veya göz ardı edilen bir adımdır. Genelde bu işlem bilgisayarınızın gücüne bağlı olarak çok uzun zaman alabilir. Pixar bu işlem adımı için bir render farm (render çiftliği) kurdu. Bir Render farm, bilgisayar tarafından oluşturulan görüntülerin (CGI) hesaplanmasında uzmanlaşmış bir bilgisayar sistemi/veri merkezidir. Esas olarak filmler, görsel efektler ve mimari görselleştirmeler oluşturmak için kullanılır. Işıklandırma ve fiziksel hesaplamalar ile görüntünün yakalanması render sürecidir. Sahnenizin detayına ve kalitesine göre süresi uzayacaktır. 2.5 dakika uzunluğunda saniyede 30 kare görüntüleyen bir animasyon filmi 4500 kare render demektir. Ortalama tek bir makinada render aldığınız var sayarsak ve ortalama bir kalite ve ölçüde 2 dk tek kare render süresi olan bir film 150 saat boyunca render almalıdır. Bunu kolaylamak için Render Farm’lar tahsis edilmiştir. Paralı olan bu hizmetler firmanın büyüklüğüne göre 20-30-150 işlemci gücünü birleştirerek render sürecini kısaltma amacındadır. Bu süreçte hayal kırıklığı yaşamamak için sahnelerinizde belirli bölgelerinde render almayı unutmayın. 10. Aşama: Kompozisyon ve VFX Renderler, düzenlemek, rötuş yapmak ve özel efektler eklemek için birleştirme programlarına getirilir. Son animasyonu oluşturmak için birden çok Render çıktısının birleştirilmesi gerekir, buna birleştirme yani kompozisyon adı verilir. Tek bir görüntüye veya bir dizi görüntüye katman eklemeyi içeren aydınlatma, gölgeleme, renkler vb. gibi öğeleri iyileştirme işlemidir. Görsel efektler, birleştirme ile aynı şekilde eklenir. Sahneleri ve karakterleri geliştiren illüzyonlar ve görsel hileler, ayrı işlemeler olarak eklenir ve bir birleştirme programı kullanılarak mevcut animasyona eklenir. Bu aşamada genelde görsel efekt için Houdini, kompozisyon için ise Foundry Nuke, Davinci Resolve, After Effects gibi programlar kullanılır. 11.Aşama: Müzik ve Foley Animasyonun tüm ses öğeleri bir ses stüdyosunda oluşturulur. Bu, müziğin kaydını, animasyon için gerekli tüm müzik unsurlarını ve süslemeleri içerir. Müzik, görsellere eşlik edecek ve onu tamamlayacak şekilde animasyona eklenir. Animasyon yapımında Foley, ses kalitesini artırmak için post prodüksiyonda filmlere, videolara ve diğer medyalara eklenen günlük ses efektlerinin yeniden üretilmesidir. Adını ses efektleri sanatçısı Jack Foley’den alan bu yeniden üretilmiş sesler, giysilerin hışırtısından ve ayak seslerinden gıcırtılı kapılara ve cam kırılmalarına kadar her şey olabilir. Foley sesleri, filmin işitsel deneyimini geliştirmek için kullanılır. Foley ayrıca, film setinde yakalanan, aşırı uçan uçaklar veya geçen trafik gibi istenmeyen sesleri kapatmak için de kullanılabilir. 12.Aşama: Düzenleme Animasyon kesin bir film şeridine alınmış olsa da, sahneleri kesmek ve son ses düzenlemesini yapmak için bir düzenlemeye ihtiyacı vardır. Görsel efektler, renk rötuşları gibi son düzenlemeleri yapın. Müziklerinizi ekleyin. Bu aşamada istemiş olduğunuz detay ve efekt yoğunluğuna göre değişiklik gösterebilir. Diğer süreçlere göre görece daha hızlı tamamlayabileceğiniz bir süreçtir. Tabi ki kalite ve istekler arttıkça gereken bilgi birikimde artmaktadır. After Effects, Nuke gibi programlar bu süreçte sizlere yardımcı olacaktır. 13.Aşama: Nihai Çıktı Her şeyin bittiği yer burası! Burası, her şeyin senkronize olduğundan emin olmak için birleştirilmiş renderların, müziğin ve foley’in derlendiği ve düzenlendiği yerdir. Her şey tatmin ediciyse, derlenen ürün, yayın standartlarına uygun birçok formattan biri olarak dışa aktarılır ve yayınlanır. SONUÇ 2D animasyonlar her yerde: TV ekranlarında, internette, sinemalarda ve hatta caddelerdeki billboard’larda. Üretim kolaylığı açısından tercih edilmelidir. 3D yapımlar için piyasada profesyonel destek sıkıntısı söz konusudur. Eleman yetiştirme bu konuda önem arzetmektedir. Sanatçılar genelde oyun piyasasına dağılmışlardır. Yapılan işlerde birbirine benzer, durağan tiplemelere-sahnelere sebep olmaktadır. Üretim aşamasında elde edilen çizimler çocuk edebiyatı için, çizgi romanlar için hatta oyunlar için kullanılabilir. Başlangıç için beş kişilik ekiple (Süper Vizör, Animatör, Ara ressam, Backraoundçu ve Boyacıya) projeye başlanabilinir. FEHMİ DEMİRBAĞ